Thanh nhạc dưới góc độ khoa học (Phần 2)

March 01, 2023

Ở bài viết lần trước, mình đã đưa ra một số vấn đề tổng quan về thanh nhạc. Ở bài lần này mình sẽ đi sâu hơn về dây thanh và quãng giọng.

Đầu tiên, chúng ta cần ôn lại một số kiến thức căn bản.

1. Âm thanh là sự rung động, tần số rung càng cao thì âm càng cao và ngược lại.

2. Dây thanh là thứ bị rung và tạo ra âm thanh

3. Dây thanh có thể bị kéo dài ra hoặc co ngắn lại, điều này làm chúng mỏng ra hoặc dày lên

Khi hát nốt cao, các bạn cần làm cho dây thanh rung với tần số cao hơn. Có 2 cách để làm điều này:

1. Tăng áp suất không khi lên dây thanh

2. Kéo dài nó ra

Hát nốt cao bằng cách tăng áp suất sẽ tạo ra một âm thanh rất nặng nề và thô (tưởng tượng bạn sử dụng sợi dây cao su bản to để làm dây đàn). Đây cũng là lí do giọng nam thường thô và trầm hơn giọng nữ (dây thanh dày hơn). Quãng giọng khi ‘tăng áp suất’ cũng hạn chế hơn rất nhiều so với việc ‘kéo dài thanh quản’. Ngoài ra, việc tạo áp lực lơn lên thanh quản cũng gây tổn hại đến giọng trong dài hạn.

Để dễ hình dung hơn, hãy nghĩ đến việc đi xe máy:

Khi vặn ga đến một tốc độ nào đó, bạn sẽ cần phải chuyển số. Nếu không, máy sẽ gầm rất to, tốc độ vẫn bị hạn chế, tốn xăng, hại máy.

Kéo dài thanh quản là cách để tạo ra nốt cao sáng, nhọn và giúp bạn cảm thấy thoải mái khi hát.

Làm thế nào để kéo dài dây thanh?

Chúng ta không thể kiểm soát trực tiếp thanh quản nên các bạn sẽ không thể nào trực tiếp kéo dài nó ra được. Thay vào đó, ta cần phải ‘ngáp’ (các bạn có thể hát 1 nốt ở cuối quãng 4 theo 2 cách, bản năng và ngáp và xem cách nào thoải mái hơn).

Tuy nhiên, đối với những người chưa qua đào tạo, bản năng của cơ thể sẽ làm cho 2 dây thanh của họ lỏng ra và không khép được chặt, thành ra âm thanh tạo ra sẽ nghe rất uể oải (tưởng tượng như khi bạn buồn ngủ). Việc luyện thanh sẽ giúp cơ thể kết hợp được 2 việc: kéo dài và khép dây thanh.

Tuy nhiên việc ‘ngáp’ chỉ là 1 mẹo. Để thực sự kiểm soát được thanh quản, ta cần tập cơ chế giả thanh (falsetto) thông qua nguyên âm U.